Αριστερή Ενότητα Φιλοσοφικής

Η βία και οι εκφάνσεις της σε περίοδο καραντίνας

Όταν ρομαντικοποιούμε την καραντίνα, ρομαντικοποιούμε ένα προνόμιο.

Το προνόμιο αυτών που δεν υφίστανται καθημερινά τον κύκλο βίας που διευ κολύνει ο εγκλεισμός μας στο σπίτι. Βία που διακρίνεται σε πολλά επίπεδα, βία στην οποία οφείλουμε να παρέμβουμε.

Το κράτος μιλά για «ποιοτικό χρόνο με τους αγαπημένους μας», για «εποικοδομητική απασχόληση», για «ατομική ευθύνη», για «υπευθυνότητα»

Φαίνεται να αγνοεί ότι πολλές και πολλοί βρίσκονται εγκλωβισμένες/οι με τους κακοποιητές τους. Πρόκειται για ενδοοικογενειακή βία με δυνητικούς θύτες και θύματα όλα τα μέλη μίας οικογένειας. Στατιστικές έρευνες που τρέχουν αυτή την περίοδο μιλούν για αύξηση στις κλήσεις τηλεφωνικών γραμμών που αφορούν στην ενδοοικογενειακή βία όσο διανύουμε αυτές τις συγκυρίες.

Δεν μπορεί κανείς να κάνει λόγο για «ασφάλεια», «προστασία», «δημιουργική απομόνωση» υπό αυτές τις συνθήκες.

Τα «εν οίκω μη εν δήμω», μία νοοτροπία που επιτρέπει στους κακοποιητές κάθε μορφή τραυματικής συμπεριφοράς εδώ και χρόνια, πρέπει να σταματήσει. Με κοινωνικούς χώρους και εργασίες να έχουν σε ένα μεγάλο μέρος τους κλείσει, βλέπουμε απλώς ανθρώπους ανήμπορους να ξεφύγουν από τη βία και την καταπίεση. Κάθε μέρα όλο και περισσότερο.

Ο ρόλος μας είναι να διευκολύνουμε κάθε θύμα να αποδράσει, να σπάσει τον κύκλο.

Κάνουμε το αναγκαίο βήμα να δράσουμε υπέρ τους καλώντας γραμμές που παρέχουν την κατάλληλη βοήθεια/ καθοδήγηση.

Αλλιώς εν καιρώ ο πόνος και η βία θα ταξιδεύει ανάμεσα στις οικογένειες μέχρι κάποιος/α να τολμήσει να αντιδράσει, να μιλήσει.

Παράλληλα, πλέον με μεγαλύτερη συχνότητα, αναρτώνται άρθρα που αποκαλύπτουν τις γυναικοκτονίες που συμβαίνουν γύρω μας. Μάλιστα, με πρόφαση τον COVID19, την κατάχρηση της ψυχολογικής φθοράς που προκαλεί ο εγκλεισμός και των απαράδεκτων αστεϊσμών, για τα ΜΜΕ οι δολοφονημένες γυναίκες ήταν θύματα της καραντίνας και της "τρέλας" που προκάλεσαν αυτές στον σύντροφό τους. Για τις φυλλάδες το να αφαιρείς τη ζωή μιας γυναίκας είναι απλώς μία στιγμή παραφροσύνης.

Από τους αστυνομικούς που δολοφονούν σε δημόσια θέα συζύγους και φίλες τους για φερόμενες δικαστικές διαμάχες, μέχρι φοιτητές που καταλήγουν να σκοτώνουν τη γυναίκα με την οποία συζούν, βλέπουμε σε επανάληψη το πρόσωπο της έμφυλης βίας. Μέσα από άλλους κοινωνικούς ρόλους και άλλες κοινωνικές θέσεις.

Η έμφυλη βία και οι γυναικοκτονίες είναι αληθινές. Είναι όλες οι ενδείξεις που και πάλι παραβλέπουμε για μεγάλα χρονικά διαστήματα ,συνειδητά, οι οποίες κλιμακώνονται μέχρι να φτάσουμε σε μία ακόμη γυναικοκτονία. Τα ΜΜΕ συνεχίζουν να αποκρύπτουν τα πραγματικά αίτια αυτών των εγκλημάτων. Ακούμε πάντα για «έγκλημα πάθους», «μοιραίο ατύχημα», «λάθος εν βρασμώ ψυχής», πλέον για «έκλημα εγκλεισμού». Για ακόμη μια φορά είδαμε επικεφαλίδες να προσπαθούν να ξεπλύνουν μια δολοφονία καταφεύγοντας στην επίκληση του “καλού παιδιού”, που αυτή τη φορά ήταν «ο φοιτητής ιατρικής που δεν άντεξε την αναγκαστική συγκατοίκηση».

Δεν είναι η καραντίνα, είναι η πατριαρχία!

Ίσως, όμως, η πιο σιωπηλή μορφή βίας και η πιο απρόβλεπτη είναι αυτή που ασκούμε στον εαυτό μας.

Αρκετά άτομα γύρω μας, είτε υποφέρουν διαγνωσμένα είτε όχι, από κάποια ψυχική διαταραχή, προσπαθούν να εκτονώσουν τη βία που δέχονται ασκώντας βία στον εαυτό τους. Το Παρατηρητήριο αυτοκτονιών του οργανισμού Κλίμακα κατέγραψε 51 αυτοκτονίες το διάστημα αυτό (26/2-30/3), τα περισσότερα περιστατικά σημειώθηκαν στην Αττική (18%) και Κρήτη (20%). Όπως αναφέρεται στη στατιστική έρευνα του οργανισμού , τα στοιχεία αυτά έως τώρα δεν παρουσιάζουν μεγάλη διαφοροποίηση σε σχέση με προηγούμενες χρονικές περιόδους, ωστόσο η καταγραφή βρίσκεται σε εξέλιξη και δεν γνωρίζουμε αν θα υπάρξει σημαντική αύξηση στο επόμενο διάστημα του υποχρεωτικού εγκλεισμού. [www.klimaka.org.gr]

Ο αυτοτραυματισμός με όλες τις μορφές που μπορεί να πάρει, είτε έκδηλες, είτε άδηλες, μάς θυμίζει ότι είναι εξίσου επικίνδυνος. Φυσικά, η δική μας θέση είναι στο πλαίσιο της αλληλεγγύης και της αλληλοϋποστήριξης να παρέχουμε όση βοήθεια μπορούμε στα άτομα που φανερά υποφέρουν από αυτό, πάντα σεβόμενοι/ες τη σύνθετη και λεπτή φύση του ζητήματος. Μερικές φορές το να γνωρίζουν ότι ο/η ένοικος στον κάτω όροφο θα είναι εκεί για εκείνους, είναι κρίσιμο για την εξέλιξη της ψυχικής υγείας.

Ειδικά σε μία περίοδο που η απομόνωση κάνει το θύμα να ασφυκτιά ψάχνοντας διέξοδο με κάθε τρόπο.

Στο πλαίσιο της καραντίνας δεν μπορούμε να παραβλέψουμε μορφές βίας που μπορεί να μην είναι αυτόματα ορατές αλλά προκαλούν σημαντικές επιπτώσεις όπως να επηρεάζουν τη διάθεση και την κρίση πολλών ανθρώπων.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό της παραπληροφόρησης και της τρομολαγνείας των ΜΜΕ.
Οι πληροφορίες που δεχόμαστε κάθε μέρα το τελευταίο διάστημα από το Υπ. Πολιτικής Προστασίας στα δελτία ειδήσεων, δεν έχουν αποκλειστικά ενημερωτικό χαρακτήρα. Καλλιεργούν φόβο και τρόμο στις κοινές συνειδήσεις όπως συνηθίζουν άλλωστε) και προκαλούν άγχος για την επόμενη μέρα. Εικόνες μέσα από εντατικές με ανθρώπους να ψυχορραγούν ή ομογενείς που βγαίνουν στα παράθυρα των ειδήσεων να καλούν τον κόσμο να Μείνει Σπίτι δεν εμπνέουν ασφάλεια και σιγουριά.
Επιπλέον, παρατηρούνται περιστατικά παραπληροφόρησης από τα ΜΜΕ, όπως τα ψεύτικα βίντεο από την “πολυκοσμία” στην παραλία θεσσαλονίκης. Τέτοια περιστατικά εντείνουν περισσότερο την τρομολαγνεία που επικρατεί και βλάπτουν ιδιαίτερα ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας, και ανθρώπους που ζουν μόνοι τους.

Εκτός από τα ΜΜΕ βέβαια, η νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση της ΝΔ κατέχει κι άλλους μηχανισμούς ώστε να διεκπεραιώσει τους στόχους της και να επιβάλλει τη κυρίαρχη ιδεολογία της. Εν προκειμένω η ραγδαία αύξηση της καταστολής εν όψει των μέτρων που πάρθηκαν για την αντιμετώπιση του covid-19 και την μείωση διασποράς της εγείρουν κάποιους προβληματισμούς. Καθημερινά γνωστοποιούνται καταγγελίες σχετικά με τη βία και την αυθαιρεσία των αστυνομικών ( πχ πρόστιμο σε άστεγο και προσφύγισσα στη Μόρια, κακομεταχείρηση ηλικιωμένου από δημοτικούς αστυνομικούς) τα οποία δεν πρέπει να αντιμετωπιστούν ως μεμονωμένα περιστατικά. Η κυβέρνηση εξακολουθεί να μην προχωράει σε μαζικές προσλήψεις γιατρών και νοσηλευτών, να μην φροντίζει για τον απαραίτητο εξοπλισμό ατομικής προστασίας και να μην ενισχύει το δημόσιο σύστημα υγείας.
Μάλιστα, στις σημερινές κινητοποιήσεις που πραγματοποίησαν γιατροί, νοσηλευτές και λοιπό υγειονομικό προσωπικό στα αίθρια των νοσοκομείων τους τηρώντας τις αποστάσεις ασφαλείας -με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Υγείας 7/4- και διεκδικώντας την υλοποίηση των αιτημάτων τους και την επαρκή ενίσχυση του ΕΣΥ, βρέθηκαν αντιμέτωποι με κρατικές δυνάμεις καταστολής. Συγκεκριμένα, αστυνομικοί πραγματοποίησαν αυστηρούς ελέγχους (βλ. κωδικό μετακίνησης κτλ) και παρέμειναν επίμονα στους χώρους των κινητοποιήσεων επιδιώκοντας να τις παρεμποδίσουν.

Ήδη από τους πρώτους μήνες διακυβέρνησής της η ΝΔ έδειξε πως η καταστολή στο πλαίσιο του δόγματος ’νόμος και τάξη’ ιεραρχούνται ψηλά στην ατζέντα της καθώς θέλει να επιβληθεί και συντηρηθεί κάνοντας τους/ις φοιτητές/τριες και τους/τις εργαζομένους/ες αλλά και κάθε μέλος της κοινωνίας πειθαρχημένο.

Μένουμε Σπίτι, ακολουθούμε τα μέτρα, προστατεύουμε τους εαυτούς και τους συνανθρώπους μας από τον ιό με αίσθημα συλλογικής ευθύνης, αλλά ποιος θα προστατέψει εμάς από τους προστάτες;

Η βία που δεχόμαστε είναι και από τους υποστηρικτές του νεοφιλελεύθερου δόγματος που την κρίσιμη αυτή περίοδο δείχνουν ακόμη μια φορά τις προθέσεις τους.
Η βία της εργοδοσίας γίνεται ολοφάνερη καθώς μέσα από αυξήσεις ωραρίων (πχ εργαζόμενοι/ες σε σούπερ μάρκετ) , τις απολύσεις (ή τη μη ανανέωση συμβάσεων) και τις ανθυγιεινές συνθήκες εργασίας (κάποιες εταιρείες καθυστέρησαν ή δεν επέβαλαν καθόλου το καθεστώς τηλεργασίας). Στο βωμό της κερδοφορίας το κεφάλαιο φορτώνει στις πλάτες των εργαζομένων τα βάρη της επιδημίας.

Ως Αριστερή Ενότητα τόσο στην ιδιαίτερη σημερινή συγκυρία όπως και σε κάθε συγκυρία, στεκόμαστε δίπλα σε αυτ@ που έχουν ανάγκη, φροντίζουμε τους εαυτούς μας και τους γύρω μας με αίσθημα συλλογικότητας, δείχνουμε στήριξη και αλληλεγγύη στ@ εργαζόμεν@ και διεκδικούμε τα αναγκαία για την κοινωνία που οραματιζόμαστε.

Ενάντια στην ενδοοικογενειακή και έμφυλη βία
Ενάντια στη βία των ΜΜΕ
Ενάντια στη βία της εργοδοσίας
Ενάντια στη βία της κρατικής καταστολής

Σπάμε τον κύκλο της βίας!